Tworzenie kompozycji kwiatowych we florystyce opiera się na wielu przyjętych schematach i zasadach. Jedną z grup są 3 klasy wartości materiału roślinnego.
Ze względu na charakterystykę roślin i ich otoczenie, stworzono również klasy wartości.
- Wysoką klasę wartości (I stopień wartości) reprezentują rośliny, wokół których stawia się dużo wolnego miejsca, aby nie został zakłócony ich perfekcyjny wygląd. Zaliczane są tu m.in. helikonie, cantedeskie, strelicje, anturia oraz skrzydłokwiaty.
- Średnią klasę wartości (II stopień wartości) tworzą rośliny, które mogą być samodzielne, a także prezentować się w towarzystwie innych roślin. Rodzaj ten tworzą zarówno formy okazałe, jak i dominujące – kwiaty i zieleń cięta, np. irysy, goździki, tulipany, róże, gerbery, czyli kwiaty do bukietów.
- Niską klasę wartości (III stopień wartości) tworzą rośliny z niską potrzebą znaczenia, które dobrze wyglądają w dużych grupach kompozycyjnych. To formy zbiorcze, bez problemu podporządkowują się innym, dominującym rodzajom. Wśród tego materiału należą trawy, drobne liście, kwiaty i owocostany, kłosy zbóż oraz tzw. wypełniacze.
W ogrodach III stopień wartości mogą reprezentować zwarte rabaty, II stopień to krzewy oraz byliny, z kolei największą potrzebą znaczenia będą się wyróżniały wysokie drzewa. Zaprezentowane rodzaje wartości służą w dobieraniu roślin, aby – jak w naturze – również w wykonanej pracy sprawiały wrażenie spójności ze sobą i ze środowiskiem, z którego pochodzą.
Zalecane jest, aby w danym układzie łączyć elementy o takim samym pochodzeniu oraz wartościach. Czasem floryści celowo jednak łączą materiały roślinne różnych środowisk. Twórczość artystyczna służy do wyrażania estetycznego stosunku do rzeczywistości. We florystyce wyróżnia się takie środki plastyczne, jak: punkt, linię, barwę, światło i cień, formę, płaszczyznę i strukturę.